Theo Thanh tra Chính phủ, tỉnh Hà Nam có nhiều tồn tại, hạn chế, vi phạm trong việc thu hồi, giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án (giai đoạn 2012 - 2018). 

Cụ thể, UBND tỉnh Hà Nam giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án trong giai đoạn từ ngày 27/12/2015 đến hết năm 2016 không yêu cầu nhà đầu tư ký quỹ; UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đối với 20 dự án HTKT khu đô thị, khu dân cư, khu nhà ở hỗn hợp (giai đoạn 2012-2018) khi chưa phê duyệt kế hoạch phát triển nhà ở hàng năm và 5 năm; 

Một số dự án có diện tích đất nhỏ hơn so với quy định, mặt khác, các quyết định của UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư dự án chỉ phê duyệt phần hạ tầng kỹ thuật, không có hạng mục hạ tầng xã hội, khu dân cư và các công trình dịch vụ khác là không đúng với Nghị định số 02/2006/NĐ-CP.

KĐT Đồng Văn Xanh có nhiều sai phạm về đất đai

Đáng chú ý, kết luận thanh tra chỉ rõ việc UBND tỉnh lựa chọn nhà đầu tư đối với 4 dự án không thông qua hình thức đấu thầu, vi phạm Nghị định số 30 ngày 17/3/2015 của Chính phủ và Luật Nhà ở 2014. 

Đến thời điểm thanh tra, theo báo cáo của UBND tỉnh Hà Nam, các chủ đầu tư dự án đã nộp tiền sử dụng đất theo thông báo của cơ quan thuế, đã xây dựng và bàn giao cho khách hàng (gồm dự án HTKT khu nhà ở cán bộ, bác sỹ bệnh viện Việt Đức, HTKT khu nhà ở cán bộ, bác sỹ bệnh viện Bạch Mai, dự án khu nhà ở cán bộ, công nhân viên Ban Quản lý dự án y tế trong HTKT khu nhà ở cán bộ, bác sỹ điểm - Bộ Y tế, dự án khu nhà ở cán bộ Đại học Xây dựng)...

Ngoài ra, đến thời điểm thanh tra, có đến 20 dự án chậm tiến độ, trong đó 11 dự án chưa được giao đất, cho thuê do vướng mắc về giải phóng mặt bằng và chưa hoàn thiện thủ tục đất đai, 8 dự án được giao đất nhưng UBND tỉnh chưa thực hiện công khai trên trang thông tin điện tử tỉnh.

Không chỉ vậy, UBND tỉnh chấp thuận 12 dự án kho bãi, cảng ven sông Đáy nhưng có tới 11/12 dự án không nằm trong quy hoạch cảng đường thủy nội địa khu vực phía bắc được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt.

Đặc biệt, UBND tỉnh cho phép 8 công ty khai thác tận thu khoáng sản (đá) trên địa bàn huyện Thanh Liêm nhưng không yêu cầu lập hồ sơ khai thác, trong đó có 6/8 công ty khai thác vị trí đất thuộc khu vực cấm hoạt động.

Chưa kể, một loạt các dự án khủng như khu đô thị Đồng Văn Xanh, khu đô thị mới River Silk City, trung tâm thương mại tổng hợp tại phường Liêm Chính (thành phố Phủ Lý), khu dịch vụ thương mại khu công nghiệp Đồng Văn I, tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại và căn hộ để bán – cho thuê Mường Thanh, dự án san nền, hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp Kiện Khê I… đều vướng nhiều sai phạm về đất đai.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Hà Nam tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân thuộc UBND tỉnh qua các thời kỳ. Trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì chuyển cơ quan điều tra xử lý theo quy định pháp luật.

Cơ quan thanh tra cũng chuyển kết luận đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân liên quan.