Thiếu thời và giáo dục
Joseph Robinette Biden Jr. sinh ngày 20 tháng 11 năm 1942 tại bệnh viện Thánh Mary ở Scranton, Pennsylvania. Mẹ của ông là Catherine Eugenia "Jean" Biden (họ gốc Finnegan) và bố của ông là Joseph Robinette Biden Sr. Ông có một em gái và hai em trai. Gia đình ông theo Công giáo Roma. Jean là người gốc Ireland.
Ông cố nội đời thứ ba của Biden, William Biden, được sinh ra ở Sussex, Anh và nhập cư vào Hoa Kỳ. Ông cố ngoại của ông, Edward Francis Blewitt có bố mẹ là người nhập cư Ireland từ Rappagh, Ballina, County Mayo và từng là Nghị sĩ Thượng viện bang Pennsylvania.
Bố của Biden từng giàu có nhưng đã gặp một số khó khăn về tài chính trước khi con trai đầu của ông chào đời. Gia đình Biden đã phải sống cùng ông bà ngoại của ông, nhà Finnegan, trong vài năm. Khi vùng Scranton bị suy thoái kinh tế trong những năm 1950, bố của Biden đã không tìm được việc làm ổn định. Năm 1953, gia đình Biden chuyển đến một căn hộ ở Claymont, Delaware và sống ở đây vài năm rồi tiếp tục chuyển đến một căn nhà ở Wilmington, Delaware. Joe Biden Sr. sau đó trở thành một doanh nhân bán xe hơi cũ thành đạt và duy trì được lối sống trung lưu của gia đình.
Biden theo học tại Học viện Archmere ở Claymont, nơi ông giữ các vị trí trung vệ và tiền đạo bắt bóng trong đội tuyển bóng bầu dục của trường; khi đang học năm cuối, ông đã góp phần dẫn dắt đội tuyển từng liên tục thua giành chiến thắng cả một mùa giải. Ông cũng tham gia đội tuyển bóng chày. Về mặt học tập, ông là một học sinh kém nhưng lại được xem là một nhà lãnh đạo thiên bẩm và được bầu làm chủ tịch lớp khi đang học năm ba và năm cuối. Ông tốt nghiệp vào năm 1961
Ông tốt nghiệp Cử nhân Nghệ thuật trường Đại học Delaware vào năm 1965, với hai chuyên ngành chính lịch sử và khoa học chính trị, cũng như chuyên ngành phụ ngôn ngữ Anh. Ông chơi ở vị trí trung vệ trong đội bóng bầu dục năm nhất Blue Hens. Năm 1964, ông gặp Neilia Hunter, người mà ông sau đó kết hôn cùng.
Biden lúc 10 tuổi vào năm 1953
Biden tốt nghiệp trường Luật của Đại học Syracuse với bằng Tiến sĩ luật vào năm 1968. Sau này ông đã nói trường luật là "thứ nhàm chán nhất thế giới". Ông gia nhập Đoàn luật sư bang Delaware vào năm 1969. Khi đang học năm nhất tại Syracuse, Biden bị cáo buộc là đã đạo văn 5 trong số 15 trang của một bài báo về luật.
Ông cho biết việc này là ngoài ý muốn và do ông không biết các quy tắc dẫn nguồn. Kết quả là ông đã bị đánh trượt và phải học lại môn đó. Việc này đã được nhắc đến vào năm 1987 khi ông đang tranh cử Tổng thống lần đầu tiên. Trong giai đoạn này, Biden được hưởng chế độ hoãn nghĩa vụ quân sự dành cho sinh viên. Sau khi hoàn thành việc học, ông được đánh giá là không thể thực hiện nghĩa vụ quân sự vì tiền sử bệnh hen phế quản.
Biden bị nói lắp; tình trạng này từng rõ rệt hơn trong khoảng thời gian từ khi ông còn nhỏ cho đến những năm 20 tuổi. Ông cho biết đã khắc phục điều này bằng cách đọc thơ trước gương, nhưng đôi khi nó vẫn xuất hiện "chẳng hạn như khi ông rất mệt".Một số ý kiến cho rằng điều này đã ảnh hưởng đến sự thể hiện của ông trong các cuộc tranh luận bầu cử ứng viên tổng thống của Đảng Dân chủ khi ông đang tranh cử tổng thống vào năm 2020.
Định kiến về việc uống rượu trong gia đình Biden và gia đình Finnegan đã khiến Biden theo chủ nghĩa bài rượu.
Khởi nghiệp chính trị
Ngày 27 tháng 8 năm 1966, khi vẫn đang học trường luật, Biden kết hôn với Neilia Hunter, mặc dù ban đầu bố mẹ bà không muốn con gái mình lấy một người theo Công giáo Rôma. Hôn lễ diễn ra tại một nhà thờ Công giáo Rôma ở Skaneateles, New York. Hai người có ba người con, Joseph R. "Beau" Biden III sinh năm 1969, Robert Hunter sinh năm 1970, và Naomi Christina sinh năm 1971. Biden đã nói với vợ rằng ông dự định trở thành Thượng nghị sĩ khi 30 tuổi và sau đó sẽ trở thành Tổng thống.
Năm 1968, Biden là thư ký tại một công ty luật ở Wilmington của William Prickett, một thành viên của Đảng Cộng hòa, và theo như ông cho biết sau này "từng nghĩ rằng mình thuộc Đảng Cộng hòa". Ông không ủng hộ Thống đốc Delaware đương nhiệm Charles L. Terry, một thành viên của Đảng Dân chủ có lập trường chính trị bảo thủ về vấn đề chủng tộc, và ủng hộ thành viên Đảng Cộng hòa Russell W. Peterson, người có lập trường tự do hơn và đã đánh bại Terry vào năm 1968. Đảng Cộng hòa địa phương đã mời ông gia nhập nhưng ông từ chối vì không ủng hộ ứng cử viên Tổng thống của đảng này, Richard Nixon, và đăng ký làm một chính khách độc lập.
Năm 1969, Biden quay trở lại hoạt động trong ngành luật tại Wilmington, đầu tiên với tư cách luật sư công và sau đó làm việc tại công ty của Sid Balick, một thành viên Đảng Dân chủ. Balick đã giới thiệu ông với Diễn đàn Đảng Dân chủ, một tổ chức có mục đích cải tổ và vực dậy đảng này, và Biden chính thức trở thành thành viên Đảng Dân chủ. Ông cũng thành lập một công ty của riêng mình với tên gọi Biden and Walsh. Tuy nhiên, luật doanh nghiệp không hấp dẫn với ông, còn luật hình sự thì không mang lại thu nhập cao. Ông tăng thêm thu nhập bằng việc quản lý bất động sản.
Sau đó, Biden tranh cử vào Hội đồng Quận New Castle với một lập trường chính trị tự do bao gồm chủ trương ủng hộ nhà ở xã hội tại khu vực ngoại ô. Ông giành chiến thắng với cách biệt 2.000 phiếu mặc dù vị trí này thường được giữ bởi thành viên Đảng Cộng hòa và 1969 không phải là một năm thành công của Đảng Dân chủ. Ngay cả trước khi bắt đầu đảm nhận vị trí này, ông đã nói rằng sẽ tranh cử vào Thượng viện Hoa Kỳ trong vài năm nữa. Ông làm việc tại Hội đồng Quận từ năm 1970 đến năm 1972 song song với việc hoạt động trong ngành luật. Một trong những vấn đề được ông nêu lên tại hội đồng là sự phản đối các dự án xây dựng đường cao tốc có khả năng ảnh hưởng đến khu vực dân cư ở Wilmington, bao gồm những dự án có liên quan đến xa lộ Liên tiểu bang 95.
Chiến dịch tranh cử Thượng viện năm 1972
Việc Biden tham gia cuộc bầu cử Thượng viện tại Delaware năm 1972 đã dẫn đến một tình huống hy hữu khi mà Thượng Nghị sĩ Delaware đương nhiệm thuộc Đảng Cộng hòa J. Caleb Boggs đang xem xét việc về hưu, điều này sẽ khiến Nghị sĩ Pete du Pont và Thị trưởng Wilmington Harry G. Haskell Jr. đối đầu nhau trong cuộc bầu cử sơ bộ. Để tránh điều đó xảy ra, Tổng thống Nixon đã thuyết phục Boggs tiếp tục tranh cử với sự ủng hộ hoàn toàn của Đảng Cộng hòa. Không thành viên nào khác của Đảng Dân chủ muốn tranh cử với Boggs.
Chiến dịch của Biden gần như không có ngân sách và không hề có khả năng thành công.[20] Em gái của ông, Valerie Biden Owens, đã điều hành chiến dịch và nhân sự của chiến dịch là các thành viên khác trong gia đình Biden. Chiến dịch được thực hiện bằng cách phát tờ rơi và gặp mặt cử tri một cách trực tiếp; diện tích nhỏ của Delaware và việc bang này không có thị trường truyền thông lớn đã khiến cách tiếp cận này đạt hiệu quả.
Biden trong kỷ yếu năm 1965 của Đại học Delaware
Ông cũng nhận được sự hỗ trợ của AFL–CIO và người thăm dò ý kiến thuộc Đảng Dân chủ Patrick Caddell. Chiến dịch của ông tập trung vào việc rút quân khỏi Việt Nam; các vấn đề môi trường; quyền công dân; giao thông công cộng; đánh thuế công bằng hơn; chăm sóc y tế; sự bất mãn của công chúng với chính trị; và "sự thay đổi". Trong suốt mùa hè, ông bị dẫn trước gần 30 điểm, nhưng sự nhiệt huyết, gia đình trẻ và khả năng kết nối với cảm xúc của cử tri là những lợi thế của ông so với Boggs, người đã sẵn sàng về hưu Biden giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào ngày 07 tháng 11 với cách biệt 3.162 phiếu.
Người thân qua đời
Ngày 18 tháng 12 năm 1972, một vài tuần sau cuộc bầu cử, Neilia, vợ của Biden, và con gái một tuổi Naomi của hai người thiệt mạng trong một cuộc tai nạn xe cộ khi đang đi mua sắm cho Giáng sinh ở Hockessin, Delaware. Xe của Neilia Biden bị một chiếc xe moóc kéo chở ngô đâm vào khi cô đang rời khỏi một giao lộ. Các con trai Beau và Hunter của Biden sống sót và được đưa đến bệnh viện, Beau bị gãy một chân và một số vết thương khác, còn Hunter thì bị rạn xương sọ và một số chấn thương khác ở đầu. Biden đã xem xét việc từ chức để chăm sóc cho các con, nhưng lãnh tụ đa số Thượng viện Mike Mansfield thuyết phục ông không làm vậy.
Quan điểm chính trị
Biden được coi là một đảng viên Dân chủ ôn hòa . Ông ủng hộ việc kích thích tài chính trong Đạo luật Phục hồi và Tái đầu tư của Mỹ năm 2009 ; tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng do chính quyền Obama đề xuất; phương tiện công cộng, bao gồm trợ giá Amtrak, xe buýt và tàu điện ngầm; quyền sinh sản ; hôn nhân đồng giới ; và giảm chi tiêu quân sự trong ngân sách năm tài chính 2014 của chính quyền Obama. Biden ủng hộ án lệ Roe v. Wade và kể từ năm 2019 đã ủng hộ việc bãi bỏ Tu chính án Hyde . Biden đã đề xuất đảo ngược một phần việc cắt giảm thuế doanh nghiệp của Đạo luật cắt giảm thuế và việc làm năm 2017, nói rằng làm như vậy sẽ không ảnh hưởng đến khả năng thuê người của các doanh nghiệp.
Một số nhà khoa học chính trị đánh giá hệ tư tưởng bằng cách so sánh xếp hạng hàng năm của Người Mỹ về Hành động Dân chủ (ADA) với xếp hạng của Liên minh Bảo thủ Mỹ (ACU). Biden có 72% điểm tự do suốt đời từ ADA đến năm 2004, trong khi ACU trao cho Biden một xếp hạng bảo thủ suốt đời là 13% đến năm 2008. Sử dụng một số liệu khác, Biden có điểm tự do trung bình suốt đời là 77,5%, theo một phân tích của Tạp chí Quốc gia đã xếp ông về mặt tư tưởng vào trung tâm của các đảng viên Dân chủ Thượng viện tính đến năm 2008. Almanac of American Politics đánh giá các phiếu bầu của quốc hội là tự do hay bảo thủ trên phạm vi chính trị trong ba lĩnh vực chính sách: kinh tế, xã hội và đối ngoại. Trong năm 2005–06, đánh giá kinh tế trung bình của Biden là 80% tự do và 13% bảo thủ, đánh giá xã hội của ông là 78% tự do và 18% bảo thủ, và xếp hạng nước ngoài của ông là 71% tự do và 25% bảo thủ. Điều này không thay đổi đáng kể theo thời gian; xếp hạng tự do của ông vào giữa những năm 1980 cũng ở mức 70% –80% phạm vi.
Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ cho Biden 80% điểm trọn đời, với 91% điểm cho Đại hội lần thứ 110. AFL – CIO đã cho Biden 85% xếp hạng ủng hộ trọn đời.
Biden phản đối việc khoan dầu ở Khu bảo tồn Động vật Hoang dã Quốc gia Bắc Cực và ủng hộ tài trợ của chính phủ Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm các nguồn năng lượng mới. Ông tin rằng hành động phải được thực hiện để chống quá trình ấm lên toàn cầu . Ông đồng tài trợ cho Nghị quyết của Thượng viện kêu gọi Hoa Kỳ tham gia vào các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc và Đạo luật Giảm thiểu Ô nhiễm Nóng lên Toàn cầu Boxer – Sanders, dự luật về khí hậu nghiêm ngặt nhất tại Thượng viện Hoa Kỳ . Ông muốn đạt được ngành điện không có carbon ở Mỹ vào năm 2035 và ngừng phát thải hoàn toàn vào năm 2050. [202] Chương trình của ông bao gồm tái ký Hiệp định Paris, bảo tồn thiên nhiên và xây dựng xanh . [203] Biden muốn gây áp lực với Trung Quốc và các nước khác để cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, bằng cách áp thuế carbon nếu cần thiết. Ông đã bỏ phiếu cho Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA). Biden cam kết, nếu được bầu, sẽ trừng phạt và hạn chế thương mại các quan chức chính phủ Trung Quốc và các tổ chức thực hiện hành vi đàn áp.
Là một thượng nghị sĩ, Biden đã tạo dựng mối quan hệ sâu sắc với các nhóm cảnh sát và là người đề xuất chính cho biện pháp Tuyên ngôn Nhân quyền của Cảnh sát mà các công đoàn cảnh sát ủng hộ nhưng bị cảnh sát trưởng phản đối. Là phó tổng thống, ông từng là liên lạc viên của Nhà Trắng với cảnh sát.
Thông tin tham khảo từ: https://vi.wikipedia.org/
