Thanh tra Chính phủ nêu vi phạm của Sacombank: Cho 9 khách hàng vay đến 48% vốn tự có để rót vào cùng một dự án?

Nhiều thiếu sót, vi phạm của Sacombank... vừa được Thanh tra Chính phủ đề cập tại thông báo kết luận về trách nhiệm trong thực hiện đề án tái cơ cấu, xử lý nợ xấu giai đoạn 2013 - 2017.

Sacombank cho 9 khách hàng vay đến 48% vốn tự có

Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra các thiếu sót, vi phạm khi kiểm tra chất lượng một số hồ sơ cấp tín dụng tại nhiều ngân hàng, trong đó Sacombank.

Các vấn đề được phát hiện trong quy trình cấp tín dụng, chuyển nhóm nợ chưa đúng thời điểm, giải ngân khi dự án chưa đầy đủ pháp lý, số liệu báo cáo tài chính sai lệch, không kiểm soát được việc dùng vốn…

Đáng lưu ý, cơ quan thanh tra phát hiện có việc tập trung tín dụng cho 1 khách hàng, 1 dự án thông qua cho vay các khách hàng độc lập để tránh vi phạm quy định của Luật các tổ chức tín dụng.

Giao dịch tại Ngân hàng Sacombank
Giao dịch tại Ngân hàng Sacombank

Tại Sacombank, tổng dư nợ tín dụng với 16 khách hàng của nhà băng này tại đến 31/12/2017 là 15.372 tỷ đồng, và giảm về còn 15.218 tỷ đồng vào 31/8/2018. Sacombank đã cho 9 doanh nghiệp vay với dư nợ bằng 48,52% vốn tự có của ngân hàng, lên tới 9.262 tỷ đồng.

9 doanh nghiệp này gồm Công ty cổ phần Him Lam Thủ Đô, Công ty cổ phần Đầu tư Hồng Bàng, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Bảo Lộc, Công ty cổ phần Đầu tư TMDV Nam Thắng, Công tỷ cổ phần Thương mại xây dựng Công Phúc, Công ty cổ phần Hạ tầng Bảo Tín, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Việt Phú Mỹ, Công ty cổ phần Việt Hà và Công ty cổ phần Hiệp Ân. Số doanh nghiệp trên vay vốn rồi nhận chuyển nhượng và đầu tư vào cùng một dự án - dự án khu đô thị Sài Gòn Bình An.

Theo thông báo kết luận thanh tra, 9 doanh nghiệp này không có mối quan hệ liên quan theo quy định Luật các Tổ chức tín dụng, không trực tiếp thực hiện dự án, mà vay vốn để chuyển cho bên thứ ba qua hình thức ký hợp đồng nguyên tắc về chuyển nhượng các phân khu thuộc dự án.

Thanh tra chính phủ nêu vi phạm của Sacombank: Cho 9 khách hàng vay gần nửa số vốn tự có để rót vào cùng một dự án?
Phối cảnh Khu đô thị Sài Gòn Bình An (Quận 2, TP HCM), tháng 7/2021. Ảnh: SGBA

Trong khi đó, ngân hàng chỉ thẩm định năng lực tài chính với khách hàng vay vốn thay vì đơn vị thực hiện dự án. Việc này dẫn tới tiềm ẩn rủi ro cho ngân hàng. Khi thanh tra, dự án đang khó khăn về pháp lý đất đai, làm tăng chi phí lãi vay, ảnh hưởng chất lượng tín dụng, kết quả kinh doanh của Sacombank.

Nhiều thiếu sót, vi phạm đã được cơ quan thanh tra chỉ ra, như một số khách hàng cung cấp số liệu cho Sacombank sai lệch với số tại cơ quan thuế. Sacombank cũng chưa kiểm soát chặt chẽ việc một số khách hàng cùng vay vốn tại ngân hàng này và ngân hàng khác để giải ngân cho hợp đồng chuyển nhượng phân khu thuộc dự án khu đô thị Sài Gòn Bình An của Công ty SDI. Việc này cũng dẫn tới rủi ro về tài sản đảm bảo dùng thế chấp chung cho khoản vay của 9 khách hàng là toàn bộ các quyền tài sản, lợi ích từ dự án khu đô thị Sài Gòn Bình An khi dự án chưa có đầy đủ các hồ sơ pháp lý về quyền sở hữu.

Sacombank cũng thiếu sót trong thẩm định điều kiện cho vay vốn, như phương án vay vốn không đảm bảo khả thi với Công ty TNHH Đầu tư và phát triển bất động sản Office 85; Công ty cổ phần Đầu tư Long Biên, Công ty cổ phần Đồng Tâm. Khả năng tài chính để trả nợ của một số khách hàng, như Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Bất động sản Dấu ấn Sài Gòn, Công ty TNHH Vina Alliance, Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức, chưa được đảm bảo.

Sacombank cũng cho khách hàng là Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức vay vốn để mua 62% phần vốn góp và thế chấp bằng chính phần vốn góp của doanh nghiệp này trong 3 năm. Bản chất việc cấp tín dụng này tương tự việc cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh cổ phiếu.