Cận Tết, vấn nạn xe dù, bến cóc xe khách "núp bóng" xe hợp đồng du lịch tại TP.HCM ngày càng phức tạp. Đáng chú ý, sau thời điểm bến xe Miền Đông mới được bổ sung lên 101 tuyến hoạt động tình trạng này càng "nở rộ". Nguyên nhân là nhiều nhà xe thuộc diện "điều chuyển" từ bến cũ sang bến mới đã tự ý bỏ bến, chạy ra ngoài hoạt động xe dù, bến cóc.
Theo Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP.HCM, hiện trên địa bàn TPHCM có 76 điểm đón trả khách sai quy định trước trụ sở, khuôn viên các cây xăng, tuyến đường, bãi xe,… ở 11 quận, huyện.
Trong đó, nhiều nhất ở quận 5 với 25 điểm; tiếp theo đó là TP.Thủ Đức (22 điểm); quận 12 (6 điểm); quận 1 (5 điểm); quận Bình Tân, 10, Tân Phú (cùng 4 điểm); quận Bình Thạnh và huyện Bình Chánh (cùng 2 điểm); huyện Hóc Môn và quận Tân Bình (cùng 1 điểm). Trước tình hình trên, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã có văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải (GTVT) kiến nghị gỡ khó trong công tác kiểm tra, xử lý tình trạng xe ô tô đón trả khách không đúng nơi quy định trên địa bàn TP.HCM.
Theo UBND TP.HCM, Nghị định 10/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định trong thời gian một tháng, mỗi xe ô tô không được thực hiện quá 30% tổng số chuyến của xe đó có điểm đầu và điểm cuối trùng lặp. Việc xác định xe ô tô có tuân thủ hay không thông qua dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của xe và hợp đồng vận chuyển đã ký kết. Tuy nhiên, đến nay hệ thống xử lý và khai thác sử dụng dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình (do Cục Đường bộ Việt Nam quản lý) chưa được nâng cấp để truy xuất dữ liệu.
Ngoài ra, phần mềm để các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng và du lịch cung cấp nội dung tối thiểu của hợp đồng trước khi vận chuyển hành khách cũng chưa được triển khai.Chính vì vậy, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ GTVT khẩn trương nâng cấp hệ thống để trích xuất dữ liệu làm cơ sở xử lý ô tô đón trả khách không đúng nơi quy định. Trong thời gian chờ nâng cấp, TP.HCM đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam chia sẻ dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của các ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng và du lịch đi, đến thành phố cho Sở GTVT TP.HCM.
Đồng thời, TP.HCM kiến nghị sớm xây dựng và đưa vào sử dụng phần mềm tiếp nhận thông tin tối thiểu của hợp đồng vận chuyển để Sở GTVT chỉ đạo Thanh tra Sở tra cứu, phục vụ công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm.Ngoài ra, UBND TPHCM cho biết, Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ có quy định xử phạt đối với hành vi: "Thành lập điểm giao dịch đón trả khách trái phép (bến cóc)". Tuy nhiên, các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan chưa có khái niệm hoặc quy định như thế nào là điểm giao dịch đón trả khách trái phép nên lực lượng chức năng rất khó xác định hành vi và chủ thể thực hiện hành vi vi phạm này là ai.
Bởi quy định cho phép xe hợp đồng và du lịch được đón, trả khách theo đúng địa điểm ghi trong hợp đồng đã ký. Thực tế, khi cơ quan chức năng kiểm tra các điểm này đều cung cấp được giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo quy định.Do đó, UBND TPHCM kiến nghị Bộ GTVT sớm ban hành hướng dẫn về điều kiện, tiêu chí hoặc nội dung quy định cụ thể để lực lượng chức năng có đủ cơ sở pháp lý xử lý buộc cá nhân, tổ chức chấp hành hành vi vi phạm. Ngoài ra, liên quan đến tình trạng siết xe dù, bến cóc, lãnh đạo UBND TP.HCM cũng yêu cầu rà soát điểm nóng là khu đất số 419 Lê Hồng Phong, quận 10, TP.HCM. Theo đó, thời gian quan, liên tục có nhiều phản ánh về tình trạng xe hợp đồng trá hình, đón trả khách tại khu đất trên gây mất trật tự an toàn giao thông.
Trước thực trạng trên, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND quận 10 khẩn trương rà soát, có ý kiến phản hồi về việc thu hồi khu đất. Lãnh đạo UBND TP.HCM giao Sở GTVT phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương rà soát, có ý kiến phản hồi về công tác chấn chỉnh hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ô tô trên địa bàn. Được biết, khu đất 419 Lê Hồng Phong rộng khoảng 11.000 m2, thuộc sở hữu nhà nước, hết hạn cho thuê từ tháng 12/2020. Ngày 28/5/2021, TP có quyết định thu hồi khu đất này để xây trường học nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được. Từ đó đến nay, khu đất đã trở thành điểm tập kết, đón khách sai quy định của nhiều nhà xe.
