Trước quan niệm uống rượu ngâm cây thuốc phiện tốt cho sức khỏe nên nhiều người đã tìm mua loại cây này về ngâm rượu uống. Không ít người thấy lợi nhuận lớn từ việc bán loại cây này nên đã lén lút trồng.
Trong thời gian vừa qua, lực lượng chức năng đã bắt giữ, xử lý nhiều vụ việc người dân tự ý trồng, buôn bán loại cây này với số lượng lớn.
Gần đây nhất, vào ngày 10/3, tại tổ dân phố số 8, thị trấn Khánh Yên, huyện Văn Bàn (Lào Cai), Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Lào Cai phối hợp với Công an huyện Văn Bàn phát hiện ô tô bán tải biển kiểm soát 24C-097.69 đang đỗ ven đường, có biểu hiện vận chuyển chất cấm.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe có 8 bao tải, bên trong có chứa 51kg quả và 25,6 kg cành của cây thuốc phiện; tiến hành bắt giữ Đinh Hồng Quang (sinh năm 1986, trú tại phường Bình Minh, thành phố Lào Cai) và Phạm Văn Phiếm (sinh năm 1987, trú tại phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai).
Mở rộng điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh đã thi hành lệnh giữ và bắt người trong trường hợp khẩn cấp đối với Vũ Ngọc Tuyến (sinh năm 1987, trú tại xã Đồng Tuyển, thành phố phố Lào Cai) và Đinh Hoàng Anh (sinh năm 1988, trú tại phường Lào Cai, thành phố Lào Cai) về hành vi mua bán trái phép chất ma túy.
Trước đó, lực lượng chức năng cũng đã phát hiện, bắt giữ các đối tượng "canh tác cây thuốc phiện để... chữa bệnh".
Như vậy, việc trồng, buôn bán, vận chuyển cây thuốc phiện sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật tùy theo mức độ và hành vi. Vậy ngâm loại cây này với rượu để bán, hoặc người dân mua về ngâm rượu với mục đích chữa bệnh thì có vi phạm pháp luật không?
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Nguyễn Thị Xuyến, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết uống rượu ngâm cây thuốc phiện có nguy cơ tương tự như dùng các loại ma túy khác. Tùy theo lượng cây thuốc phiện ngâm trong rượu, liều lượng rượu ngâm sử dụng, thì người sử dụng có nguy cơ nghiện ma túy càng cao.
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ- CP có quy định cụ thể về vi phạm các quy định về phòng, chống và kiểm soát ma túy, cụ thể đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Đồng thời, bị tịch thu tang vật phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi này.
Bên cạnh đó, nếu cơ quan có thẩm quyền giám định trong rượu ngâm cây thuốc phiện có chứa chất ma túy, người có hành vi tàng trữ loại rượu này có thể bị xử phạt hành chính về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy, với mức phạt từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Thậm chí, tùy theo số lượng, hàm lượng ma túy có trong rượu, còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ trái phép chất ma túy theo Điều 249 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi 2017.
Luật sư Xuyến cho rằng với trường hợp vận chuyển rượu ngâm cây thuốc phiện mà bị bắt quả tang trên đường, lực lượng chức năng sẽ tùy vào số lượng rượu mà xử lý. Tuy nhiên, nếu chỉ là khối lượng nhỏ, một vài bình ngâm để sử dụng trong gia đình, thì cũng khó xử lý bởi để xác định được hàm lượng chất gây nghiện hay ma túy trong loại rượu này là rất khó.