Quan điểm khác nhau giữa người dân và cơ quan chức năng?
Việc này đang gây ra quan điểm khác nhau giữa các cơ quan chức năng và người dân. Khi giải tỏa đền bù các dự án có thu hồi đất của dân đã phát sinh nhiều khiếu kiện, do người dân cho rằng đất thổ cư là đất ở.
Thống kê của Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Quảng Nam cho thấy trường hợp cấp sổ đỏ ghi loại "đất thổ cư" khá phổ biến trên địa bàn tỉnh, với 148.398 trường hợp. Nhiều nhất là thị xã Điện Bàn khi có 13 xã, phường có sổ đỏ được cấp ghi "đất thổ cư" đối với thửa đất có diện tích lớn hơn hạn mức đất ở theo quy định với tổng số sổ đỏ là 21.093.
Rắc rối xảy ra khi thu hồi đất phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhiều trường hợp người dân không thống nhất giữa tên gọi ghi trên sổ đỏ và thực tế sử dụng đất nên xảy ra khiếu kiện. Trong khi đó, quan điểm giải quyết của các cơ quan chức năng cũng có sự khác nhau trong việc áp dụng pháp luật về đất đai, khiến cho việc giải quyết vụ việc phức tạp, kéo dài, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.
Người dân cho rằng đất thổ cư là đất ở và quan điểm của TAND tỉnh, Bộ Tài nguyên và môi trường cũng cho rằng đất thổ cư là đất ở, thế nhưng UBND tỉnh Quảng Nam thì lại cho rằng đất thổ cư là "đất ở + đất vườn". Tại các dự án có thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vấp phải khiếu nại của người dân đã dẫn đến chậm tiến độ trong công tác bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, tái định cư.
Theo lãnh đạo thị xã Điện Bàn, một số trường hợp người dân không đồng ý vì cho rằng đất thổ cư là đất ở, diện tích đất thổ cư phải được công nhận toàn bộ là diện tích đất ở nên đã khởi kiện ra tòa.
Sau khi xét xử, TAND tỉnh Quảng Nam công nhận yêu cầu khởi kiện của một số người dân, trong đó công nhận toàn bộ diện tích đất thổ cư là đất ở vì cho rằng đất thổ cư là đất ở. Đến nay, UBND thị xã Điện Bàn vẫn chưa thể thi hành các bản án mà TAND tỉnh đã tuyên vì sẽ tạo hiệu ứng rất lớn trên địa bàn đối với các trường hợp thu hồi đất.
Từ các vướng mắc trên, chính quyền thị xã Điện Bàn đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam sớm có phương hướng giải quyết, điều chỉnh phù hợp nhằm đảm bảo đúng quy định của pháp luật cũng như thực tế tại địa phương. Đảm bảo thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất; giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị về việc công nhận đất ở cho cá nhân, hộ gia đình được thống nhất và nhất là việc thi hành các bản án mà TAND các cấp đã tuyên.
Rà soát, xử lý trước ngày 30-3
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Văn Tân - phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - cho biết ông đã có văn bản chỉ đạo rà soát, giải quyết tồn tại trong việc cấp sổ đỏ ghi gộp "đất thổ cư" trên. "Việc này để khắc phục tình trạng ghi sai nội dung sổ đỏ nhằm đảm bảo cho việc chấp hành pháp luật được nghiêm minh và thống nhất, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân, hạn chế khiếu kiện, khiếu nại" - ông Tân cho hay.
Theo đó, ông Tân yêu cầu các địa phương chỉ đạo phòng tài nguyên và môi trường tổ chức rà soát các trường hợp đã được cấp sổ đỏ ghi mục đích sử dụng đất là "thổ cư", xác định rõ số lượng đã cấp. Các trường hợp đã thực hiện các quyền của người sử dụng đất (chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế...), các trường hợp đã được cấp đổi và xác định lại diện tích đất ở theo hạn mức quy định của tỉnh. Đồng thời thống kê các vụ kiện hành chính liên quan đến việc xác định lại diện tích đất ở và kết quả thi hành án.
Trên cơ sở rà soát thì thực hiện việc xác định lại diện tích đất ở đối với các trường hợp đã được cấp sổ đỏ trước ngày 1-7-2014 theo đúng hướng dẫn của UBND tỉnh về việc giải quyết một số tồn tại, vướng mắc trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Cụ thể, đối với sổ đỏ đã được phòng tài nguyên và môi trường cấp huyện hoặc văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện đăng ký biến động chưa đúng quy định thì rà soát trình UBND các huyện, thị xã, TP xem xét hủy bỏ nội dung đã được đăng ký biến động chưa phù hợp quy định pháp luật, xác nhận lại diện tích đất ở cho người sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
Đối với sổ đỏ đã cấp trước ngày 1-7-2014 cho hộ gia đình, cá nhân nay người sử dụng đất có nhu cầu xác định lại diện tích đất ở trong trường hợp thửa đất ở có vườn, ao trong cùng thửa đất ở có nhà ở, các địa phương kiểm tra, thực hiện việc xác nhận diện tích đất ở vào giấy đã cấp đảm bảo theo quy định Luật đất đai 2013 và cấp đổi lại giấy chứng nhận cho người dân. Theo ông Tân, việc rà soát, xử lý này phải hoàn thành trước ngày 30-3.
