Người Việt nhận về gần 91 tỷ USD tiền ảo, có gần 1 tỷ USD bất hợp pháp

nguoi-viet-nhan-ve-gan-91-ty-usd-tien-ao-co-gan-1-ty-usd-bat-hop-phap-1695256412.jpg — Ảnh: minh họa

Đây là con số được ông Phan Đức Trung - Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam chia sẻ tại tại hội nghị "Quy định về phòng, chống rửa tiền và vai trò của phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tiền mã hóa".

Theo ông Trung, các báo cáo gần đây của các tổ chức uy tín toàn cầu chỉ ra nguy cơ rửa tiền đang có xu hướng tăng cao trong lĩnh vực tiền mã hóa, tài sản số, đồng thời đặt ra thách thức mới trên toàn cầu.

“Theo Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF), quy mô các hoạt động rửa tiền toàn cầu có thể lên tới 1.600 – 4.000 tỷ USD/năm, tương đương 2 - 5% tổng GDP toàn thế giới. Trong khi đó, các số liệu của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), quy mô của các hoạt động bất hợp pháp này còn có thể cao hơn, từ 2.000 - 5.000 tỷ USD/năm”, ông Trung cho hay.

Bên cạnh đó, theo Financial Times, các ngân hàng và các tổ chức tài chính khác đã bị phạt gần 5 tỷ USD vì vi phạm quy tắc AML và các biện pháp trừng phạt cũng như sai sót trong hệ thống xác thực danh tính khách hàng (KYC - Know Your Customer) vào năm 2022, nâng tổng số tiền phạt trong lĩnh vực này kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 lên gần 55 tỷ USD.

Về thị trường tiền mã hóa và tài sản số, theo CoinmarketCap, tổng vốn hoá thị trường tiền mã hoá đạt đỉnh là hơn 3.000 tỷ USD vào tháng 11/2021, khối lượng giao dịch 24h đỉnh điểm là 169,4 tỷ USD vào ngày 9/11/2021. Hiện tại, tổng vốn hóa thị trường này dao động quanh mốc 1.000 tỷ USD và khối lượng giao dịch 24h khoảng 31 tỷ USD.

Theo Chainalysis, công ty phân tích dữ liệu blockchain hàng đầu thế giới, các địa chỉ bất hợp pháp đã rửa gần 23,8 tỷ USD giá trị tiền mã hoá vào năm 2022, tăng 68% so với năm 2021.

Riêng tại Việt Nam, tính đến tháng 12/2022, đã có hơn 200 dự án blockchain hoạt động. Theo thống kê từ Statista, doanh thu từ các sàn giao dịch tiền mã hoá tại thị trường Việt Nam dự kiến đạt 109,4 triệu USD vào năm 2023, số lượng người dùng tiền mã hoá sẽ tăng thêm 12,37 triệu người vào năm 2027.

Hơn nữa, theo báo cáo gần đây của Wall Street Journal, Việt Nam đứng trong top 5 quốc gia có khối lượng giao dịch cao nhất trên sàn giao dịch Binance, với gần 42 triệu lượt truy cập từ 1/10/2021 – 1/10/2022. Nền tảng đứng thứ hai là sàn giao dịch có tên là Exness, với 21,89 triệu lượt truy cập trong cùng khoảng thời gian.

Đáng lưu ý, tiền mã hóa tại Việt Nam đang là lĩnh vực chưa có quy định pháp lý rõ ràng trong khi khối lượng giao dịch thực tế đứng thứ 15 thế giới và mức độ chấp nhận tiền mã hóa đứng đầu thế giới.

Ông Phan Đức Trung cho biết, theo một số liệu từ Chainalysis được Bộ Tư pháp Mỹ chia sẻ gần đây trong một chương trình tập huấn tại Tòa án Nhân dân Tối cao Việt Nam hôm cuối tháng 8/2023, tổng giá trị tiền mã hoá Việt Nam nhận về trong giai đoạn từ 10/2021 – 10/2022 là 90,8 tỷ USD. Trong đó, các hoạt động bất hợp pháp là 956 triệu USD.

Xét theo địa chỉ truy cập mạng internet thì nền tảng được sử dụng nhiều nhất để giao dịch tiền mã hóa của người dùng ở Việt Nam là sàn giao dịch Binance.com với gần 42 triệu lượt truy cập từ 1/10/2021 – 1/10/2022. Nền tảng đứng thứ hai là sàn giao dịch có tên là Exness.com, với 21,89 triệu lượt truy cập trong cùng khoảng thời gian.

Đặc biệt, mới đây, Việt Nam đã bị đưa bị đưa vào danh sách xám các nước cần tăng cường AML. Đây là danh sách "xám" các nước cần được giám sát chặt chẽ của FATF gồm 26 quốc gia, trong đó có UAE, Syria, Panama, Quần đảo Cayman... Tuy nhiên, FATF cho biết sẽ hoạt động để đảm bảo tính độc lập của các cơ quan chịu trách nhiệm điều tra tội phạm tài chính, quản lý tài sản số và tăng cường hợp tác quốc tế chống rửa tiền.

Chính sự gia tăng nhanh chóng này cùng với sự thiếu hụt về hành lang quản lý, các công nghệ hiện đại cũng đứng trước nguy cơ bị giới tội phạm lợi dụng vào những mục đích bất chính để thu lợi cá nhân như rửa tiền, tài trợ khủng bố, tham nhũng,...Vì vậy, chống rửa tiền trong lĩnh vực tiền mã hóa là một trong những nhiệm vụ cấp bách đối với các cơ quan quản lý hiện nay.