Đây là quy định được nêu tại Nghị định 83/2023/NĐ-CP, có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2024, về phát hành, đăng ký, niêm yết và giao dịch công cụ nợ của Chính phủ trên thị trường chứng khoán.
Nghị định số 83 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2018/NĐ-CP ngày 30/6/2018 về phát hành, đăng ký, lưu ký, niêm yết và giao dịch công cụ nợ của Chính phủ trên thị trường chứng khoán.
Theo Nghị định số 83, khi phát hành riêng lẻ trái phiếu Chính phủ, Kho bạc Nhà nước có thể chọn các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài làm đại lý, thay vì bán trực tiếp và thanh toán cho người mua như trước đây.
Các ngân hàng muốn trở thành đại lý bán trái phiếu Chính phủ phải đáp ứng các điều kiện về mạng lưới, phân phối, thanh toán.
Nghị định số 83 nêu rõ: Kho bạc Nhà nước xây dựng phương án phát hành trái phiếu Chính phủ theo phương thức riêng lẻ báo cáo Bộ Tài chính chấp thuận.
Phương án phát hành riêng lẻ bao gồm các nội dung cơ bản sau: đối tượng mua trái phiếu; khối lượng dự kiến phát hành; kỳ hạn trái phiếu; lãi suất dự kiến; thời gian dự kiến phát hành; dự kiến hình thức phát hành riêng lẻ (Kho bạc Nhà nước phát hành trực tiếp hoặc lựa chọn đại lý phân phối).
Bộ Tài chính chấp thuận phương án phát hành riêng lẻ trái phiếu Chính phủ theo các nội dung quy định trên.
Trên cơ sở phương án phát hành riêng lẻ được Bộ Tài chính chấp thuận, Kho bạc Nhà nước tổ chức thực hiện. Trường hợp lựa chọn đại lý phân phối, việc lựa chọn và ký hợp đồng với đại lý phân phối thực hiện theo quy định: điều kiện làm đại lý phân phối và quy trình lựa chọn đại lý phân phối.
Điều kiện làm đại lý phân phối trái phiếu như sau: là các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam, có chức năng cung cấp dịch vụ đại lý phát hành trái phiếu theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; có mạng lưới hoạt động đáp ứng việc phân phối và thanh toán trái phiếu Chính phủ; có phương án tổ chức phân phối và thanh toán trái phiếu đáp ứng được yêu cầu của chủ thể tổ chức phát hành đối với mỗi đợt phát hành.
Ngoài ra, theo quy định mới, căn cứ nhu cầu huy động của ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xây dựng đề án phát hành trái phiếu Chính phủ tại thị trường trong nước bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt.
Đề án bao gồm các nội dung cơ bản như: mục đích phát hành; khối lượng phát hành; điều kiện, điều khoản của trái phiếu: kỳ hạn, mệnh giá phát hành, đồng tiền phát hành và thanh toán trái phiếu; lãi suất phát hành; phương thức phát hành trái phiếu (đấu thầu, bảo lãnh hoặc phát hành riêng lẻ); đối tượng mua trái phiếu theo quy định tại nghị định này và pháp luật về quản lý ngoại hối; việc đăng ký, lưu ký và giao dịch.
Nghị định số 83 cũng quy định căn cứ đề án phát hành trái phiếu ngoại tệ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Tài chính tổ chức phát hành trái phiếu ngoại tệ.
Năm 2023, Kho bạc Nhà nước đặt mục tiêu huy động 400.000 tỷ đồng qua trái phiếu Chính phủ.
Số liệu từ Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho hay, đến cuối tháng 10, Kho bạc Nhà nước huy động được hơn 264.359 tỷ đồng, đạt 66% kế hoạch năm. Kỳ hạn phát hành bình quân 12,33 năm; thời gian đáo hạn trung bình 9,19 năm và lãi suất 3,44% một năm. Trong quý IV này, sẽ có thêm lô trái phiếu trị giá 130.000 tỷ đồng được Kho bạc Nhà nước đấu thầu.
