Theo công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), 6 tháng đầu năm, hơn 500 nghìn tỷ đã được vay từ hệ thống ngân hàng, trong khi nguồn vốn huy động đạt khoảng 310 nghìn tỷ. Thanh khoản hệ thống ngân hàng do đó đã bị thu hẹp khoảng 190 nghìn tỷ. Diễn biến này cho thấy, thanh khoản hệ thống ngân hàng trong năm 2021 nhiều khả năng sẽ không còn dư thừa nhiều như trong năm 2020.
Thanh khoản các ngân hàng thu hẹp đáng kể còn thể hiện ở con số tăng trưởng huy động vốn và tăng trưởng cho vay. Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê, tính đến thời điểm 21/6/2021, tăng trưởng tín dụng và huy động so với đầu năm lần lượt là 5,47% và 3,13%. Điều này làm gia tăng áp lực tăng lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại một số ngân hàng thương mại.
Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 ở làn sóng thứ 4 mới đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp gặp khó khăn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn tiếp tục có chủ trương hỗ trợ các doanh nghiệp. Do đó, BVSC cho rằng lãi suất huy động vẫn sẽ giữ ở mặt bằng thấp hơn với thời điểm cuối năm 2020.
Trong báo cáo chiến lược thị trường 6 tháng cuối năm 2021, Công ty chứng khoán VNDirect kỳ vọng lãi suất tiền gửi sẽ tăng nhẹ 0,25 - 0,3 điểm % trong nửa cuối năm do nhu cầu tín dụng tăng nhờ sự phục hồi của nền kinh tế; áp lực lạm phát cao hơn về cuối năm.
Đặc biệt, các ngân hàng thương mại cần duy trì mức lãi suất hấp dẫn để cạnh tranh huy động vốn với các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán.
Dù đưa ra nhận định, lãi suất tiền gửi sẽ tăng từ quý III/2021, nhưng các chuyên gia cho rằng, lãi suất tiết kiệm trên thị trường vẫn ở mức thấp so với các năm trước. Trong khi đó, lãi suất cho vay được cho là giảm không tương xứng.
Chẳng hạn, với cho vay dài hạn, lãi suất ưu đãi năm đầu từ 8%-8,7%/năm, các năm sau bị cộng thêm biên độ từ 4%- 4,3%/năm, tính ra, lên tới 11,5%-12,5%/năm. Chênh lệch lãi suất huy động và lãi suất cho vay rất lớn. Trong khi lãi suất huy động bình quân chỉ 3-5%/năm nhưng có những khoản vay vẫn treo lãi suất 9-10%/năm.
Do đó, nhiều ý kiến cho rằng giảm lãi suất là cần thiết. Các ngân hàng nên cân nhắc giảm bớt lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Như Nguyễn (Tổng hợp)
